Vlas Update

Een bijzonder groeiseizoen

Pyt Sipma van Tempelsteed vertelt over het vlas bij hem in Engwierum:

Dit jaar hadden wij 3 hektare ingezaaid. Het groeiseizoen is heel bijzonder verlopen. De winter was erg warm en nat, dit geeft een slechte structuur van de grond dus erg oppassen in het voorjaar. Het voorjaar was ook erg nat dus moesten we erg lang wachten tot de grond bekwaam was.  Na het zaaien kwam er direct veel regen en dus koude omstandigheden.  Vanaf opkomst was er een omslag naar droog en warm weer wat een groei achterstand gaf. Dit omdat de vlas plant nog niet goed geworteld was. Vanaf dat moment werd het een redelijk seizoen. Met nog wel een paar stressmomenten i.v.m. de hitte. De groeiachterstand, en daarmee de lengte, hebben we niet meer in kunnen halen. Bij het plukken was de grond/structuur zodanig verslechterd dat het aan de harde kant was om goed (zonder breuk) te oogsten.  Het roten verliep daarentegen wel erg voorspoedig en we hebben een paar droge dagen kunnen benutten om het vlas te rollen en van het land te halen.

Het ideale weer voor de ideale oogst is zo weinig mogelijk uitersten met een zo vlak mogelijke groeicurve.  Met zo nu en dan mooi buitje. Het vlas moet voldoende lengte hebben (liefst boven 80 cm) met weinig onkruid.

Dit jaar was het te kort waardoor de oogst laag uitviel. Vorig jaar was de oogst beter, toen hadden we (meen ik) 15 rol per hektare, dit jaar 11. Ook het percentage lange/korte vezel zal tegenvallen.

Het vlas staat nu in de schuur te wachten tot het wordt opgehaald om verwerkt te worden bij Van der Bild.  Daarna hoop ik dat we de volgende stap kunnen zetten om het vlas tot linnen te weven. En daarna kunnen we het in Fryslân gaan gebruiken.

En dan hebben we volgend jaar weer nieuwe ronde nieuwe kansen!

Naast Pyt hebben we ook expert Piet Zijlstra van Hanzehogeschool Groningen, BuildingG gevraagd naar zijn bevindingen:

Dit seizoen hebben we goed kunnen merken wat klimaatverandering is, namelijk extremen en verschuivingen. Doordat het voorjaar erg nat was en er laat ingezaaid moest worden, hebben we niet alle 4 percelen tegelijkertijd kunnen inzaaien. Dit gaat dan om de percelen bij Pyt Sipma en Jouke Hoekstra als eerste zaai en de tweede zaai bij Dirk Sieds Vries, de Botmas en BuildinG.

Dit had als nadeel dat we de machines niet gelijk konden inzetten omdat twee percelen eerder klaar waren dan de andere twee. Het voordeel was dat we hierdoor het risico konden verspreiden. Het leek erop dat het vlas van Vries en Botma veel te laat was ingezaaid (halverwege mei), zo ook het perceel op campus Zernike in Groningen, bij BuildinG. Het vlas van Sipma en Hoekstra was eind april ingezaaid. Dit laatste vlas had last van de lange droogte en liep daardoor achter in de groei. Het vlas dat in mei was ingezaaid had profijt van het late zaaien waardoor het minder lang hoefde te wachten op de eerste regendruppels.

Door het late zaaien ging het roten niet goed en bleef het te nat om nog te kunnen oogsten. Uiteindelijk hebben we alleen de vroege zaai kunnen oogsten, al was het kort.

Bij BuildinG was in mei gezaaid met als voordeel dat we het vlas konden trekken toen de opleidingen weer begonnen en de studenten het vlastrekken konden meemaken. Normaal valt de vlastrekperiode midden in de vakantie namelijk.

Hierdoor hebben we drie vlastrek sessies kunnen organiseren. De eerste met een breed publiek van beleidsmakers, ontwerpers, docenten en geïnteresseerden. De tweede sessie was met Hanzehogeschool Industrieel Product Ontwerp studenten en de derde met studenten van het Alfa College. Volgend jaar willen we weer vlas telen en onderwijs vanaf het begin betrekken en onderdeel maken van lesprogramma’s.